Bài viết này phân tích đề xuất đánh thuế thu nhập cá nhân đối với hoạt động mua bán vàng, tương tự như cách áp dụng với chứng khoán. Chúng ta sẽ xem xét liệu đây có phải là một bước đi hợp lý để hạn chế đầu cơ, tăng nguồn thu cho ngân sách, và đảm bảo công bằng giữa các kênh đầu tư hay không.
Bạn có bao giờ nghĩ đến việc mua vàng cũng phải đóng thuế thu nhập cá nhân chưa? Gần đây, đề xuất này đang gây xôn xao dư luận, và hôm nay mình sẽ chia sẻ một vài góc nhìn về vấn đề này.
Người dân xếp hàng mua vàng tại Hà Nội – Ảnh: T.T.D.**TS. Nguyễn Ngọc Tú**, nguyên Vụ trưởng Tổng cục Thuế, đã có những chia sẻ rất thú vị với báo *Tuổi Trẻ* về vấn đề này. Theo ông, việc đánh thuế thu nhập cá nhân đối với mua bán vàng là hoàn toàn hợp lý, thậm chí là “đương nhiên”, vì luật đã quy định rồi, chỉ là chưa triển khai thôi.
Đã Kinh Doanh, Ai Cũng Cần “Góp Gạo Nuôi Quân”
Vậy, tại sao lại có đề xuất này?
Theo TS. Tú, Luật Thuế giá trị gia tăng và Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp đã quy định rõ: “Mọi tổ chức, cá nhân, tức là không loại trừ ai cả, đã mua bán, kinh doanh, có doanh thu thì phải nộp thuế.” Hiện tại, các kênh đầu tư khác như chứng khoán, bất động sản đều đã chịu thuế, vậy tại sao mua bán vàng lại được “ưu ái” hơn?
TS Nguyễn Ngọc TúTrước đây, việc mua vàng chủ yếu là để tích trữ, nhưng hiện nay, thị trường vàng đã có nhiều biến động, xuất hiện tình trạng đầu cơ, thậm chí có người bán cả trăm cây vàng mà không phải nộp thuế. Điều này vừa không công bằng, vừa gây thất thu cho ngân sách.
Vậy, Thuế Mua Bán Vàng Sẽ Ảnh Hưởng Thế Nào?
Việc áp thuế thu nhập cá nhân có thể giúp:
* **Hạn chế đầu cơ:** Khi lợi nhuận từ mua bán vàng giảm, người dân có thể chuyển sang các kênh đầu tư khác, giúp thị trường ổn định hơn.
* **Tăng nguồn thu cho ngân sách:** Khoản thuế này sẽ góp phần vào ngân sách nhà nước, phục vụ các hoạt động công ích.
* **Đảm bảo công bằng:** Tạo sự công bằng giữa các kênh đầu tư, tránh tình trạng “ưu ái” cho một kênh nào đó.
Cần Cân Nhắc Để Đảm Bảo Tính Công Bằng
Tuy nhiên, nhiều người lo ngại rằng việc đánh thuế tất cả các giao dịch mua bán vàng là không công bằng, đặc biệt đối với những người tích cóp vàng để dành hoặc bán đi khi gặp khó khăn.
TS. Tú cũng đồng tình với quan điểm này và cho rằng cần có **ngưỡng chịu thuế** và loại trừ một số trường hợp để đảm bảo tính công bằng. Ví dụ, chỉ áp thuế đối với giao dịch từ 1 cây vàng trở lên, hoặc xem xét hạn mức cao hơn đối với vàng nhẫn (vốn thường được tích lũy lâu dài).
Thuế sẽ điều tiết hành vi
Việc áp thuế thu nhập cá nhân với hoạt động mua bán vàng vào thời điểm này là cần thiết khi hoạt động mua bán vàng có biểu hiện đầu cơ, giá vàng trong nước quá chênh lệch với giá vàng thế giới. Việc áp thuế thu nhập cá nhân chỉ nên áp dụng với những người kinh doanh, mua bán vàng.
Áp thuế thu nhập cá nhân với hoạt động mua bán vàng (áp thuế với người bán) sẽ có tác động đến thị trường, hạn chế tình trạng đầu cơ vàng. Đây cũng là điều mà nhiều người đang mong muốn. Về lâu dài chính sách thuế thu nhập cá nhân với hoạt động mua bán vàng sẽ điều chỉnh hành vi trên thị trường, giúp thị trường vàng phát triển lành mạnh hơn.
Giao dịch mua bán vàng tại một doanh nghiệp ở TP.HCM – Ảnh: T.T.D.Nên áp thuế trên giá bán ra
Liên quan đến việc Chính phủ yêu cầu đánh thuế thu nhập cá nhân với giao dịch mua bán vàng để hạn chế đầu cơ, ông Nguyễn Văn Được, Tổng giám đốc Công ty TNHH kế toán và tư vấn thuế Trọng Tín, cho biết hiện nay hoạt động kinh doanh vàng tại Việt Nam chịu sự điều chỉnh của nhiều sắc thuế, bao gồm thuế nhập khẩu, thuế giá trị gia tăng và thuế thu nhập doanh nghiệp.
Tuy nhiên, thị trường vàng miếng có đặc thù riêng. Vàng miếng chủ yếu được dùng để tích trữ nên hiện không chịu thuế giá trị gia tăng. Những doanh nghiệp được phép kinh doanh vàng miếng bị tính thuế thu nhập doanh nghiệp, còn cá nhân thì không bị áp thuế khi giao dịch vàng miếng vì quan điểm hiện nay coi vàng miếng là “tiền”, chứ không phải hàng hóa.
Ông Được ủng hộ quan điểm nên xem vàng miếng là hàng hóa và tính thuế với giao dịch mua bán vàng miếng và vàng nhẫn trơn vì thời gian qua trong bối cảnh giá vàng biến động mạnh, hoạt động mua bán, lướt sóng vàng rất sôi động. Vậy nên đánh thuế mua bán vàng như thế nào vì vàng miếng và vàng nhẫn được xem như tài sản tích trữ, nhiều người đã mua từ nhiều năm trước ở vùng giá rất thấp?
Theo ông Được, với đặc thù trên rất khó đánh thuế dựa trên chênh lệch giữa giá mua – giá bán mà chỉ nên tính trên giá bán ra, với mức khoảng 1% VAT và 0,5% thuế thu nhập cá nhân vì hiện nay giá trị của vàng rất cao.
Hiện các tiệm vàng đã phải xuất hóa đơn khi mua – bán vàng do vậy không khó để yêu cầu đánh thuế thu nhập cá nhân với giao dịch mua bán vàng để hạn chế đầu cơ. Với 2 cơ chế giám sát từ doanh nghiệp, hộ kinh doanh vàng bán ra và cá nhân bán vàng miếng, nhẫn trơn phải nộp thuế 1,5% trên giao dịch do doanh nghiệp và hộ kinh doanh vàng tạm khấu trừ sẽ tăng thêm công cụ quản lý vàng hiệu quả cũng như tránh đầu cơ.
Hàng loạt vi phạm về kinh doanh mua, bán vàng trang sức
Theo thông báo kết luận thanh tra việc chấp hành chính sách, pháp luật trong hoạt động kinh doanh vàng được công bố cuối tháng 5 vừa qua, Thanh tra Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cho biết đã phát hiện hàng loạt vi phạm về kinh doanh mua, bán vàng trang sức, hóa đơn, chứng từ, thuế.
Trong thời kỳ thanh tra, Thanh tra NHNN cho biết một số cá nhân có hoạt động mua, bán vàng miếng tại một ngân hàng với tần suất mua, bán diễn ra liên tục trong nhiều ngày với doanh số mua, bán hàng nghìn tỉ đồng trong một năm với mục đích kinh doanh.
Thanh tra NHNN cho biết nghị định 24/2012 không quy định cấp giấy phép kinh doanh mua, bán vàng miếng cho cá nhân.
Tuy nhiên, cá nhân được mua, bán vàng miếng tại (hoặc với) các tổ chức được NHNN cấp phép nhằm mục đích kiếm lợi nhuận là quyền của cá nhân được pháp luật cho phép, phù hợp với quy định giải thích từ ngữ “kinh doanh” tại Luật Doanh nghiệp. Trường hợp này khách hàng có thuộc đối tượng nộp thuế hay không thuộc lĩnh vực quản lý của Bộ Tài chính.
**Lời kết:**
Việc đánh thuế thu nhập cá nhân đối với mua bán vàng là một vấn đề phức tạp, cần được cân nhắc kỹ lưỡng để đảm bảo tính công bằng và hiệu quả. Ý kiến của bạn về vấn đề này là gì? Hãy chia sẻ ở phần bình luận nhé!
