Khám phá những công trình kiến trúc độc đáo của Việt Nam được báo Mỹ ca ngợi! Từ xưởng gốm chống lũ đến nhà tre nổi, những thiết kế sáng tạo này thích ứng với biến đổi khí hậu và mang đậm bản sắc văn hóa.
Lời mở đầu: Khi kiến trúc kể câu chuyện về sự thích nghi
Bạn có bao giờ nghĩ rằng kiến trúc không chỉ là những khối bê tông khô khan, mà còn là một phần của cuộc sống, của văn hóa và cả sự thích nghi với môi trường xung quanh? Tháng 10, khi dòng sông Điện Phương dâng cao, những người thợ gốm lại tạm gác công việc để chờ nước rút. Chính nhịp điệu của mùa mưa lũ đã khơi nguồn cảm hứng cho những kiến trúc sư tài ba, tạo nên những công trình độc đáo, được báo chí quốc tế ca ngợi.
Xưởng Đất Nung Điện Phương: “Ngôi nhà” kiên cường trước lũ
Tropical Space đã thiết kế xưởng đất nung (Terra Cotta Studio and Workshop) cho nghệ nhân Lê Đức Hạ vào năm 2016. Thay vì “đối đầu” với lũ lụt, công trình này lại “sống chung” với nó. Nước lũ tràn vào, nhẹ nhàng chảy qua những bức tường gạch đục lỗ, không hề gây ảnh hưởng đến kết cấu. Thiết kế này còn tận dụng luồng không khí và bóng râm, tạo nên một không gian làm việc thoáng đãng, mát mẻ.
Những bức tường gạch đục lỗ của Terra Cotta Studio ở Điện Phương, nơi thường xuyên bị lũ lụt, cho phép nước sông chảy qua mà không làm hỏng kết cấu
Năm 2023, xưởng được mở rộng, tạo thêm không gian cho các nghệ nhân khác, lò nung lớn và trung tâm tham quan. Tất cả đều được thiết kế để “sống chung” với lũ: sản phẩm được cất giữ trên bệ cao, hệ thống điện được lắp đặt trên cao, thiết bị có thể di chuyển lên kệ an toàn.
Kiến trúc sư Nguyễn Hải Long chia sẻ: “Chúng tôi không thiết kế công trình để chống chọi hay đối đầu với nước. Thay vào đó, nó đứng đấy và lặng lẽ quan sát sự lên xuống của dòng sông”.
Bên trong, các bức tường gạch đục lỗ tạo bóng râm đồng thời đem lại luồng gió
Nhà Tre Nổi: Giải pháp cho cộng đồng ven sông Cửu Long
Đối mặt với nguy cơ biến đổi khí hậu ngày càng gia tăng, H&P Architects đã tạo ra những ngôi nhà tre nổi, có thể “thở”, “trồi lên” và “chìm xuống” theo dòng nước. Ngôi nhà được neo vào lòng sông bằng cọc và dây thừng, khung nhà làm từ tre, được nâng đỡ bởi thùng nhựa tái chế. Mái nhà rộng giúp thu thập nước mưa và hỗ trợ các tấm pin mặt trời.
Được neo vào lòng sông, ngôi nhà có thể nổi lên và chìm xuống theo thủy triều – ngay cả trong những cơn bão lớn
ẢNH: LÊ MINH HOÀNG
Nhà Cộng Đồng Casamia: “Cây tre” kiên cường trước bão
Tại làng Cẩm Thanh, VTN Architects (Võ Trọng Nghĩa Architects) đã thiết kế Nhà cộng đồng Casamia. Công trình này sử dụng 22 khung vòm tre, tạo thành mái vòm cao 8,8 mét, có khả năng chống lại gió mạnh. Tre có tính linh hoạt cao, giúp công trình uốn cong và lắc lư trong gió bão. Mái tranh được gia cố bằng lưới thép, tăng cường khả năng bảo vệ.
Nhà cộng đồng Casamia có mái vòm bằng tre đã chống chọi được với các cơn bão nhiệt đới
Kiến trúc sư Võ Trọng Nghĩa chia sẻ: “Tre thực sự hòa hợp với thời tiết, đặc biệt là ở những vùng khí hậu nóng ẩm như Việt Nam. Đối với các nhà hàng gần biển hoặc không gian cộng đồng, tre nên được sử dụng thường xuyên hơn bởi rất hiệu quả và gần gũi với văn hóa”.
Lan tỏa giải pháp kiến trúc Việt ra thế giới
Những giải pháp kiến trúc độc đáo của Việt Nam không chỉ dừng lại ở trong nước, mà còn lan tỏa ra thế giới. H&P Architects đã nhận được yêu cầu về nhà nổi bằng tre từ nhiều quốc gia khác nhau. Trong khi đó, kiến trúc sư Võ Trọng Nghĩa cũng được mời tham gia nhiều dự án tre lớn ở nước ngoài.
Ngôi nhà tre được thiết kế để tồn tại “hàng trăm năm” của kiến trúc sư Võ Trọng Nghĩa
Những công trình kiến trúc độc đáo của Việt Nam là minh chứng cho sự sáng tạo, khả năng thích nghi và tình yêu với thiên nhiên. Chúng không chỉ là những công trình xây dựng, mà còn là những câu chuyện về văn hóa, về con người Việt Nam. Hy vọng rằng, những giải pháp kiến trúc này sẽ tiếp tục được lan tỏa, góp phần vào sự phát triển bền vững của thế giới.
Công trình ở HippoFarm, khu du lịch sinh thái gần TP.HCM, do Công ty T3 Architects thiết kế sử dụng vật liệu cách nhiệt từ trấu và kết cấu thép tái chế để nâng tòa nhà chính lên trên mực nước lũ
