Nguy cơ gián đoạn sản xuất ô tô tại Mỹ do tranh chấp chip Nexperia! Hà Lan tiếp quản, Trung Quốc chặn xuất khẩu. Ford, GM, Stellantis lo ngại khủng hoảng 2021 tái diễn?
Bạn có tin không, các nhà máy lắp ráp ô tô tại Mỹ đang đứng trước bờ vực phải tạm dừng hoạt động trong vòng 2-4 tuần tới! Nguyên nhân đến từ đâu? Đó là do sự đứt gãy trong chuỗi cung ứng chip, mà cụ thể là liên quan đến tranh chấp xoay quanh công ty Nexperia. MEMA, hiệp hội các nhà cung ứng thiết bị và linh kiện xe cơ giới lớn nhất tại Mỹ, đã đưa ra lời cảnh báo này. Mọi chuyện bắt nguồn từ việc chính phủ Hà Lan tiếp quản Nexperia (vốn thuộc sở hữu của Wingtech, Trung Quốc), và sau đó, Trung Quốc đã phản ứng bằng cách chặn xuất khẩu sản phẩm từ các cơ sở sản xuất của Nexperia tại Trung Quốc.
Điều đáng nói là, đây lại là những con chip đời cũ, được sử dụng cho các chức năng cơ bản như cần gạt mưa, cửa sổ điện. Tuy nhiên, chính sự thiếu hụt nguồn cung của những linh kiện tưởng chừng như “không quan trọng” này lại có thể khiến cả dây chuyền sản xuất phải “đứng bánh”, đe dọa tái hiện lại cuộc khủng hoảng chip năm 2021 đầy ám ảnh.
Để bạn dễ hình dung hơn về mức độ nghiêm trọng của vấn đề, mình đã tổng hợp lại những điểm chính yếu trong bảng dưới đây:
| Điểm chính | Thông tin |
|---|---|
| Nguy cơ gián đoạn | Dừng nhà máy 2–4 tuần (theo MEMA) |
| Tâm điểm | Nexperia bị Hà Lan tiếp quản; Trung Quốc chặn xuất khẩu từ cơ sở tại Trung Quốc |
| Loại chip ảnh hưởng | Chip đời cũ cho chức năng cơ bản (gạt mưa, cửa sổ, hệ thống điện đơn giản) |
| Rủi ro hệ thống | Nguy cơ lặp lại khủng hoảng chip 2021, thiệt hại lớn và trễ giao xe |
Chào mừng bạn đến với blog của mình! Hôm nay, chúng ta sẽ cùng nhau “mổ xẻ” một vấn đề đang gây “sóng gió” trong ngành công nghiệp ô tô toàn cầu, đó chính là nguy cơ gián đoạn sản xuất do thiếu hụt chip. Liệu kịch bản năm 2021 có lặp lại? Các nhà sản xuất ô tô hàng đầu như Ford, GM, Stellantis đang làm gì để đối phó? Hãy cùng mình tìm hiểu nhé!
Nút thắt Nexperia: Từ chính sách đến dây chuyền sản xuất
Chắc hẳn bạn đang thắc mắc, Nexperia là ai mà lại có thể gây ra “cơn địa chấn” này? Thực chất, đây là một công ty sản xuất chip bán dẫn có trụ sở tại Hà Lan, nhưng lại thuộc sở hữu của tập đoàn Wingtech đến từ Trung Quốc. Vấn đề bắt đầu khi chính phủ Hà Lan tuyên bố tiếp quản Nexperia vào ngày 30/9 vừa qua. Theo MEMA, Bắc Kinh đã đáp trả bằng cách chặn xuất khẩu từ các cơ sở của Nexperia tại Trung Quốc, gây ảnh hưởng trực tiếp đến chuỗi cung ứng ô tô và cả ngành điện tử tiêu dùng.
Trong bối cảnh căng thẳng thương mại giữa Trung Quốc và phương Tây ngày càng leo thang, Nexperia đã thông báo với khách hàng Nhật Bản về việc không thể đảm bảo giao hàng đúng hạn. Tại châu Âu, các hãng xe cũng đang ráo riết tìm cách ngăn chặn nguy cơ gián đoạn lan rộng. Còn tại Mỹ, các biện pháp kiểm soát cũng được thắt chặt khi hai bên chuẩn bị cho một hội nghị thượng đỉnh quan trọng vào tuần tới. Tình hình này khiến cho các nhà sản xuất linh kiện điện tử như ngồi trên đống lửa.
1. Diễn biến chính của tranh chấp Nexperia
Chúng ta có thể tóm tắt lại diễn biến chính của sự việc như sau: Hà Lan tiếp quản Nexperia -> Trung Quốc chặn xuất khẩu -> Chuỗi cung ứng toàn cầu bị ảnh hưởng. Một domino hiệu ứng điển hình trong bối cảnh địa chính trị phức tạp hiện nay.
2. Tác động đến chuỗi cung ứng toàn cầu
Không chỉ ngành ô tô, mà cả ngành điện tử tiêu dùng cũng đang “lao đao” vì sự gián đoạn này. Sự phụ thuộc vào một vài nhà cung cấp duy nhất đang trở thành điểm yếu chí mạng của cả hệ thống.
3. Phản ứng của các quốc gia và khu vực
Mỹ, châu Âu, Nhật Bản đều đang “đứng ngồi không yên” trước tình hình này. Các biện pháp kiểm soát, tìm kiếm nguồn cung thay thế, và cả những nỗ lực ngoại giao đang được triển khai đồng loạt.
4. Giải pháp ngắn hạn và dài hạn
Trong ngắn hạn, các giải pháp ngoại giao và thương mại có lẽ là “cứu cánh” duy nhất. Về dài hạn, đa dạng hóa nguồn cung, đầu tư vào sản xuất chip nội địa, và tái thiết kế linh kiện sẽ là những bước đi cần thiết để đảm bảo an ninh kinh tế.
Vì sao chip “đời cũ” lại có thể “giữ chân” cả ngành công nghiệp ô tô?
Có lẽ bạn sẽ tự hỏi, tại sao chỉ là những con chip đời cũ, dùng cho những chức năng đơn giản như gạt mưa hay cửa sổ điện, lại có thể gây ra tình trạng “tê liệt” cả một ngành công nghiệp? Khác với những con chip SoC phức tạp cho hệ thống vận hành hay hỗ trợ lái, chip Nexperia chủ yếu phục vụ các chức năng điện thân xe (body electronics). Tuy không “hào nhoáng” như công nghệ cao, chúng lại hiện diện ở hầu hết các phiên bản xe, và rất khó để thay thế ngay lập tức do chuẩn kết nối, phần mềm và chứng nhận đã được “đóng gói” theo từng nền tảng.
Một lý do nữa là, số lượng nhà sản xuất còn duy trì các dòng chip đời cũ không còn nhiều, khiến cho việc chuyển đổi nguồn cung trong ngắn hạn trở nên vô cùng khó khăn. Khi một mắt xích quan trọng như Nexperia bị “đứt gánh”, hiệu ứng gợn sóng có thể làm đình trệ toàn bộ dây chuyền lắp ráp, ngay cả khi các linh kiện khác vẫn sẵn có.
1. Vai trò của chip đời cũ trong ô tô hiện đại
Đừng đánh giá thấp những con chip “giản dị” này! Chúng đóng vai trò then chốt trong việc điều khiển các chức năng cơ bản, đảm bảo sự tiện nghi và an toàn cho người sử dụng.
2. Tính tương thích và khả năng thay thế
Việc thay thế chip đời cũ không hề đơn giản như bạn nghĩ. Nó đòi hỏi sự tương thích về phần cứng, phần mềm, và cả những chứng nhận an toàn khắt khe.
3. Số lượng nhà sản xuất hạn chế
Thị trường chip đời cũ đang ngày càng thu hẹp, khiến cho việc tìm kiếm nguồn cung thay thế trở nên khó khăn hơn bao giờ hết.
4. Hiệu ứng domino trong chuỗi cung ứng
Chỉ cần một mắt xích bị gián đoạn, cả chuỗi cung ứng có thể bị “tê liệt”. Đây là bài học đắt giá mà chúng ta đã rút ra được từ cuộc khủng hoảng chip năm 2021.
Mỹ phản ứng: Ford, GM, Stellantis cảnh giác cao độ
Trước nguy cơ gián đoạn sản xuất, các nhà sản xuất ô tô lớn tại Mỹ như Ford, GM, Stellantis đều đã lên tiếng bày tỏ sự lo ngại và đưa ra những biện pháp ứng phó. CEO của Ford, Jim Farley, gọi xung đột Nexperia là một vấn đề “mang tính chính trị” và cho biết đã nêu vấn đề này với các quan chức chính phủ trong chuyến công tác tại Washington. CEO của General Motors, Mary Barra, thừa nhận nguồn cung chip hạn chế có thể ảnh hưởng đến sản xuất, nhưng GM đang phối hợp chặt chẽ với các đối tác để giảm thiểu thiệt hại. Stellantis cũng cho biết đang làm việc cùng Nexperia và các nhà cung cấp khác để đánh giá tác động và xây dựng các biện pháp ứng phó.
1. Phản ứng của Ford
Ford coi đây là một vấn đề chính trị và đang tích cực vận động hành lang để tìm kiếm giải pháp.
2. Phản ứng của GM
GM tập trung vào việc phối hợp với các đối tác để giảm thiểu tác động đến sản xuất.
3. Phản ứng của Stellantis
Stellantis đang đánh giá tình hình và xây dựng các biện pháp ứng phó cụ thể.
4. Các biện pháp ứng phó chung
Các nhà sản xuất ô tô Mỹ đang đồng loạt tìm kiếm nguồn cung thay thế, tái thiết kế linh kiện, và tăng cường hợp tác với các nhà cung cấp.
Lời kết: Hy vọng bài viết này đã giúp bạn hiểu rõ hơn về tình hình khủng hoảng chip đang diễn ra và những tác động của nó đến ngành công nghiệp ô tô. Hãy cùng chờ xem những diễn biến tiếp theo và hy vọng rằng các bên liên quan sẽ sớm tìm được tiếng nói chung để giải quyết vấn đề này!
