Hà Nội dự kiến cấm xe máy xăng từ 2026. Liệu điều này có khả thi? Các hãng xe lớn như Honda, Yamaha nói gì về kế hoạch đầy tham vọng này?
Tóm tắt: Hà Nội đang lên kế hoạch cấm xe máy xăng ở một số khu vực từ năm 2026. Các hãng xe lớn như Honda, Yamaha đồng ý với mục tiêu giảm phát thải, nhưng lo ngại về thời gian quá gấp gáp và những tác động tiêu cực đến người dân, doanh nghiệp, cũng như hạ tầng. Cùng tìm hiểu chi tiết nhé!
Hà Nội và Lộ Trình Cấm Xe Máy Xăng: Mục Tiêu Tốt, Nhưng…
Ngày 12/7 vừa qua, Chính phủ đã ban hành Chỉ thị 20, giao cho Hà Nội triển khai lộ trình cấm xe máy sử dụng nhiên liệu hóa thạch trong khu vực Vành đai 1 từ giữa năm 2026. Mục tiêu là giảm phát thải và cải thiện chất lượng không khí. Đến năm 2030, sẽ mở rộng vùng phát thải thấp ra toàn thành phố.
Nghe thì có vẻ rất “xanh” và đáng ủng hộ, nhưng các hãng xe thuộc Hiệp hội các nhà sản xuất xe máy Việt Nam (VAMM) lại có những lo ngại không nhỏ. Họ đồng thuận với chủ trương giảm phát thải, nhưng cho rằng thời điểm cấm xe máy xăng cần được xem xét kỹ lưỡng hơn.
VAMM: “2026 Quá Gấp! Cần Thêm Thời Gian!”
Trong văn bản kiến nghị gửi Chính phủ và các Bộ, VAMM đánh giá việc cấm xe máy xăng ngay trong 2026 ở một số khu vực Hà Nội có thể gây ra những khó khăn cho nhiều bên liên quan.
* Người dân thu nhập thấp: Họ sẽ chịu tác động lớn nhất vì chi phí mua xe mới.
* Doanh nghiệp: Thời gian quá ngắn (chỉ một năm kể từ ngày công bố Chỉ thị) tạo áp lực lớn lên hệ thống sản xuất và chuỗi cung ứng.
“Ông Lớn” Ngành Xe Máy Nói Gì?
Các hãng xe thuộc VAMM như Honda, Yamaha, Suzuki, Piaggio, SYM lo ngại rằng khi lệnh cấm xe máy xăng được đưa ra, họ sẽ phải đầu tư mạnh để tái cấu trúc dây chuyền, đổi mới công nghệ và phát triển sản phẩm. Nếu không có thời gian chuẩn bị và hỗ trợ tài chính kịp thời, điều này có thể dẫn đến gián đoạn sản xuất và thua lỗ.
Hiện tại, 5 hãng xe này có khoảng 2.000 đại lý phân phối và 200 nhà cung ứng linh kiện, phụ tùng, chủ yếu phục vụ sản xuất động cơ đốt trong. Nếu không kịp thích ứng với quá trình chuyển đổi sang xe điện, chuỗi sản xuất và cung ứng có thể bị ảnh hưởng tiêu cực, ảnh hưởng đến hàng trăm nghìn nhân công.
Hạ Tầng, Nguồn Cung Ứng và Các Vấn Đề Khác
Một lo ngại khác là hạ tầng trạm sạc công cộng chưa đáp ứng được nhu cầu thực tế. Hệ thống truyền tải điện cũng chưa được thiết kế để tối ưu cho việc sạc đồng loạt, đặc biệt ở các khu đông dân cư hoặc vào giờ cao điểm. Thêm vào đó, an toàn cháy nổ khi sạc xe điện vẫn là một vấn đề đáng lo ngại ở các khu chung cư cũ.
Hiện tại, chỉ có VinFast là hãng đầu tư mạnh vào hệ thống trạm sạc công cộng, nhưng chủ yếu phục vụ ô tô. Các hãng xe máy điện khác thường cho khách sạc xe tại nhà hoặc các điểm sạc tư nhân nhỏ lẻ.
Vậy, Giải Pháp Nào?
Các hãng xe thuộc VAMM cho rằng để quá trình chuyển đổi từ xe máy xăng sang xe máy điện hiệu quả và bền vững, cần có một lộ trình triển khai hợp lý. VAMM đề xuất rằng “thời gian chuẩn bị cho người dân, doanh nghiệp và các cơ quan quản lý cần tối thiểu 2-3 năm”. Họ cũng gợi ý nên cấm theo lộ trình, bắt đầu từ những dòng xe cũ, mức ô nhiễm cao, không đạt chuẩn, rồi dần tới xe dịch vụ, và cuối cùng mới là xe cá nhân.
Người Dân Nên Chuẩn Bị Gì?
Kế hoạch cấm xe máy xăng từ giữa 2026 trở đi tại một số khu vực của Hà Nội đang tác động lớn đến thị trường xe máy xăng truyền thống. Nhiều chuyên gia cho rằng người dân đã sở hữu xe xăng hoặc có ý định mua mới sẽ phải tính toán lại cách chi tiêu cho mặt hàng này.
Các Thành Phố Khác Thì Sao?
Không chỉ Hà Nội, TP HCM cũng lên kế hoạch chuyển đổi số lượng lớn xe máy xăng chạy dịch vụ sang xe điện. Đồng thời, sẽ hạn chế ô tô và xe máy xăng, dầu ở các khu vực như trung tâm TP HCM, Cần Giờ, và Côn Đảo.
Lời Kết
Định hướng chuyển đổi xanh của hai thành phố lớn nhất cả nước đang tạo ra những thay đổi lớn chưa từng có trên thị trường xe máy. Để quá trình này diễn ra suôn sẻ, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa nhà nước, doanh nghiệp và người dân. Hy vọng rằng, chúng ta sẽ tìm ra một giải pháp hài hòa, vừa bảo vệ môi trường, vừa đảm bảo quyền lợi của mọi người.
