Nghiên cứu từ Harvard tiết lộ mối liên hệ thú vị giữa thứ tự sinh và khả năng lãnh đạo. Con cả có xu hướng trở thành sếp? Khám phá ngay!
Tóm tắt nhanh
Bài viết này khám phá nghiên cứu từ Đại học Harvard về mối liên hệ giữa thứ tự sinh và đặc điểm tính cách, đặc biệt là xu hướng lãnh đạo. Liệu bạn có phải là “sếp” tương lai chỉ vì là con cả trong gia đình? Hãy cùng tìm hiểu!
Nếu bạn là con cả, chắc hẳn không lạ gì với những câu như “làm gương đi con!”, “con phải có trách nhiệm nhé!” hay “phụ bố mẹ việc này đi!”. Với nhiều người, đó là những kỷ niệm tuổi thơ. Nhưng theo nhà khoa học Frank J. Sulloway, tác giả cuốn “Born to Rebel” (Sinh ra để nổi loạn), những trải nghiệm này góp phần hình thành nên tính cách của con cả: cầu toàn, có tổ chức, thích kiểm soát và nghiêm túc – những yếu tố thường thấy ở người lãnh đạo.
Nghiên cứu “khủng” từ Harvard: Con cả thường “máu” lãnh đạo hơn?
Frank J. Sulloway, nhà nghiên cứu tại Đại học Harvard, đã phân tích hành vi và cá tính của hàng nghìn người, và phát hiện ra mối liên hệ giữa thứ tự sinh và đặc điểm tính cách. Ông cho rằng con cả thường nhận được nhiều sự quan tâm, kỳ vọng và giám sát từ bố mẹ hơn. Điều này khiến họ hình thành lối sống có trách nhiệm, tuân thủ quy tắc và khả năng tự kiểm soát tốt.
Kết quả là gì? Khi trưởng thành, họ có xu hướng đảm nhận các vị trí lãnh đạo trong công việc. Không phải vì họ được “ưu ái”, mà vì họ đã quen với việc đưa ra quyết định và gánh vác trách nhiệm từ sớm.
Một số nghiên cứu sau này cũng ủng hộ quan điểm của Sulloway. Ví dụ, khảo sát của CareerBuilder (Mỹ) cho thấy con cả chiếm tỷ lệ cao nhất trong nhóm quản lý, điều hành. Tại Anh, một khảo sát của YouGov cũng cho thấy tỷ lệ người tự nhận mình là “nghiêm túc, có định hướng” cao nhất thuộc về nhóm con đầu lòng.
Từ gia đình đến thương trường: Những “anh cả” nổi tiếng
Không phải ngẫu nhiên mà nhiều người thành công trong giới công nghệ và chính trị đều là con cả:
Jeff Bezos – nhà sáng lập Amazon, là anh cả trong gia đình có ba anh em.
Elon Musk – CEO Tesla và SpaceX, là con cả.
Angela Merkel – cựu Thủ tướng Đức, cũng là chị cả.
Việc lớn lên trong vai trò “người đi trước” không đảm bảo thành công, nhưng theo các nhà nghiên cứu, nó tạo nên một “nền tảng tâm lý lãnh đạo” sớm hơn.
Thứ tự sinh có phải “kim chỉ nam” cho thành công?
Tuy nhiên, các chuyên gia cũng khuyên chúng ta không nên quá coi trọng vai trò của thứ tự sinh. TS Kevin Leman – nhà tâm lý học và tác giả cuốn “The Birth Order Book” – cho rằng: “Thứ tự sinh tạo ra khuynh hướng, nhưng cách bố mẹ đối xử và môi trường giáo dục mới định hình tính cách rõ ràng nhất.”
Cũng cần lưu ý rằng, nếu khoảng cách tuổi giữa các con quá lớn, hoặc nếu con cả không thực sự đảm nhận vai trò anh/chị, thì hiệu ứng “con cả làm sếp” có thể không rõ ràng.
Kết luận: Không chỉ là vị trí, mà là cách chúng ta được nuôi dạy
Nghiên cứu từ Harvard nhắc nhở chúng ta rằng, vị trí trong gia đình có thể ảnh hưởng đến tâm lý và định hướng của mỗi đứa trẻ. Nhưng yếu tố quyết định vẫn là cách chúng được yêu thương, kỳ vọng và dẫn dắt.
Vì thế, dù là con cả hay con út, điều quan trọng không phải là bạn sinh thứ mấy, mà là bạn đã lớn lên như thế nào.
