Côn Đảo đang viết nên câu chuyện phát triển mới, từ “tăng trưởng xám” sang “tăng trưởng xanh”, với kinh tế tuần hoàn làm nền tảng. Bài viết này khám phá hành trình chuyển đổi ấn tượng và những thành quả đạt được.
Côn Đảo, hòn đảo xinh đẹp với những giá trị lịch sử và hệ sinh thái biển quý giá, đang chuyển mình mạnh mẽ. Thay vì tập trung vào khai thác tài nguyên và tăng trưởng “xám”, Côn Đảo lựa chọn phát triển bền vững dựa trên mô hình kinh tế tuần hoàn. Bài viết này sẽ đi sâu vào những thay đổi tích cực mà Côn Đảo đã đạt được, từ quản lý rác thải đến du lịch giảm nhựa, và những nỗ lực xây dựng nền tảng phát triển bền vững cho tương lai.
Từ Tăng Trưởng “Xám” Đến Tăng Trưởng “Xanh” Tại Côn Đảo
Đề Án Kinh Tế Tuần Hoàn: Bước Ngoặt Chiến Lược
Sau hai năm triển khai đề án kinh tế tuần hoàn, Côn Đảo đã chứng minh rằng “kinh tế xanh” không chỉ là một cam kết về môi trường mà còn là một hướng phát triển dài hạn, mang lại hiệu quả thiết thực cho người dân và sự bền vững của hòn đảo. Sự thay đổi trong tư duy quản lý, từ khai thác tài nguyên sang sử dụng tài nguyên khép kín, giảm thiểu chất thải và tái chế, đã tạo nên một Côn Đảo hiện đại nhưng vẫn giữ trọn vẹn giá trị tự nhiên và văn hóa.
Thay Đổi Nhận Thức: Nền Tảng Của Sự Chuyển Đổi
Điểm đặc biệt của đề án không chỉ nằm ở các giải pháp kỹ thuật mà còn ở việc thay đổi nhận thức từ cơ quan quản lý đến từng người dân và doanh nghiệp. Kinh tế tuần hoàn được đưa vào chiến lược phát triển, mỗi hành động nhỏ như phân loại rác tại nguồn hay giảm sử dụng túi ni lông đều trở thành một mắt xích trong hệ thống, góp phần giải quyết bài toán môi trường của Côn Đảo.
Những Con Số Biết Nói: Hiệu Quả Thực Tế Của Kinh Tế Tuần Hoàn
Mặc dù mới triển khai hơn hai năm, mô hình kinh tế tuần hoàn tại Côn Đảo đã mang lại những kết quả ấn tượng. Lượng rác thải nhựa giảm khoảng 40%, một con số đáng kể đối với một địa phương phát triển du lịch mạnh. Rác thải sinh hoạt từ hộ gia đình giảm 9%, còn rác thải từ khách sạn, nhà nghỉ giảm đến 18% nhờ các chương trình giảm nhựa trong du lịch và phân loại tại nguồn. Những con số này chứng minh rằng kinh tế tuần hoàn không chỉ là khẩu hiệu mà còn là một giải pháp hiệu quả, lan tỏa và tạo ra những thay đổi thực chất.
Tiểu Thương Tiên Phong: Thay Đổi Thói Quen Kinh Doanh
Sự thay đổi mạnh mẽ nhất đến từ nhóm tiểu thương, đối tượng vốn được xem là khó chuyển đổi do thói quen kinh doanh nhỏ lẻ. Đến nay, phần lớn tiểu thương tại các khu chợ đã không còn sử dụng túi ni lông, đồ nhựa dùng một lần, thay vào đó là các loại túi giấy, túi bột ngô, hộp đựng sinh học và sản phẩm tái chế. Đây là một bước tiến quan trọng bởi chợ là nơi phát sinh lượng rác nhựa lớn nhất hàng ngày.
Xây Dựng Nền Tảng Phát Triển Bền Vững Cho Côn Đảo
Bảo Tồn Tài Nguyên: Ưu Tiên Hàng Đầu Trong Phát Triển Kinh Tế
Côn Đảo là một không gian đặc biệt, vừa là di tích quốc gia đặc biệt, vừa là quần đảo có hệ sinh thái biển quý hiếm. Do đó, việc phát triển kinh tế luôn phải đi đôi với bảo tồn tài nguyên và hạn chế tối đa tác động đến môi trường. Đề án kinh tế tuần hoàn được triển khai nhằm giải quyết đồng thời hai vấn đề quan trọng: giảm áp lực chất thải, năng lượng và tạo trụ cột phát triển mới cho nền kinh tế.
Mục Tiêu Tổng Quát: Nền Tảng Thể Chế, Hạ Tầng và Nguồn Lực Xã Hội Xanh
Mục tiêu tổng quát của đề án là xây dựng một nền tảng thể chế, hạ tầng và nguồn lực xã hội theo hướng “kinh tế xanh”. Khi rác thải được xử lý hiệu quả, tài nguyên được tái tạo, chi phí vận hành giảm và chất lượng môi trường được nâng cao, các ngành kinh tế chủ lực như du lịch, dịch vụ, logistics và đánh bắt – chế biến hải sản sẽ có điều kiện cạnh tranh tốt hơn.
Du Lịch Cao Cấp: Hướng Đến Du Khách Có Ý Thức Bảo Vệ Môi Trường
Côn Đảo đang hướng đến phát triển du lịch cao cấp, thu hút nhóm khách có ý thức bảo vệ môi trường. Một địa điểm du lịch xanh, thân thiện và văn minh sẽ tạo lợi thế lớn trong bối cảnh du khách quốc tế ngày càng ưu tiên các điểm đến bền vững. Kinh tế tuần hoàn đóng vai trò then chốt trong việc xây dựng hình ảnh này, thu hút du khách và mang lại giá trị gia tăng cho ngành du lịch.
Sự Tham Gia Của Cộng Đồng: Chìa Khóa Của Thành Công
Thành công của kinh tế tuần hoàn tại Côn Đảo bắt nguồn từ sự tham gia tích cực của cộng đồng. Nhiều phong trào được duy trì hàng tuần, hàng tháng, tạo thành chuỗi hành động bền bỉ và liên tục. Phong trào “Ngày thứ bảy xanh – sạch – đẹp” đã trở thành thói quen của các khu dân cư, cơ quan, doanh nghiệp. Các chương trình “Đổi rác thải nhựa lấy quà”, “Ngôi nhà xanh” thu gom rác nhựa đã tạo động lực mạnh mẽ cho người dân phân loại rác. Những hành động nhỏ bé này đã góp phần tạo nên một Côn Đảo xanh sạch hơn.
Du Lịch Giảm Nhựa: “Đặc Trưng Mới” Của Côn Đảo
Thực Hành Bắt Buộc: Lan Tỏa Đến Toàn Bộ Doanh Nghiệp
Trong hai năm qua, mô hình du lịch giảm nhựa đã chuyển từ vận động sang thực hành bắt buộc đối với toàn bộ doanh nghiệp. 100% cơ sở lưu trú, lữ hành và vận chuyển du lịch đều tham gia đồng bộ: không sử dụng ống hút nhựa, hạn chế chai nước nhựa, thay thế đồ vệ sinh cá nhân dùng một lần bằng sản phẩm tái sử dụng hoặc thân thiện môi trường. Điều này không chỉ giúp giảm thiểu rác thải nhựa mà còn nâng cao ý thức bảo vệ môi trường cho cả doanh nghiệp và du khách.
“Không Rác Thải Nhựa”: Nghiêm Túc Triển Khai Tại Các Điểm Di Tích
Tại các điểm di tích như Nghĩa trang Hàng Dương, mô hình “Không rác thải nhựa” được triển khai nghiêm túc. Du khách được khuyến cáo không mang theo vật dụng nhựa, và lực lượng thanh niên, dân quân và đoàn thể địa phương túc trực hướng dẫn. Mô hình “Nói không với cúng đốt hàng mã” cũng được duy trì nhiều năm, giúp giảm đáng kể khói thải và rác đốt, giữ sự tôn nghiêm cho không gian tưởng niệm.
Du Lịch Xanh: Thương Hiệu Của Côn Đảo
Du lịch xanh không chỉ là giải pháp môi trường mà còn là thương hiệu của Côn Đảo. Nhiều du khách đánh giá cao sự chỉn chu và quyết tâm của địa phương, tạo ấn tượng khác biệt so với nhiều điểm đến biển đảo khác. Sự kết hợp giữa vẻ đẹp tự nhiên, giá trị lịch sử và nỗ lực bảo vệ môi trường đã tạo nên sức hút đặc biệt cho du lịch Côn Đảo.
Hệ Sinh Thái Kinh Tế Tuần Hoàn: Từng Bước Hoàn Thiện
Từ những thay đổi ban đầu, Côn Đảo đang từng bước hình thành một hệ sinh thái kinh tế tuần hoàn tương đối hoàn chỉnh. Rác thải được phân loại và tái chế, du lịch vận hành theo hướng giảm phát thải, cộng đồng thực hành lối sống xanh, doanh nghiệp cam kết trách nhiệm môi trường và cơ quan quản lý xây dựng quy định minh bạch và nhất quán. Khi nền tảng này tiếp tục được củng cố, Côn Đảo sẽ có điều kiện thực hiện các mục tiêu lớn hơn trong tương lai, hướng đến phát triển kinh tế chất lượng cao, nâng cấp hạ tầng theo tiêu chuẩn bền vững, thúc đẩy chuyển đổi năng lượng xanh và mở rộng các mô hình kinh tế ít phát thải.
