Theo Viện trưởng Trương: “Không nghi ngờ gì nữa, cả hai công dân đều vi phạm luật pháp của nước chúng tôi nên đang bị điều tra theo đúng thủ tục”. Quan chức này cũng nhấn mạnh Trung Quốc tiến hành điều tra một cách nghiêm túc và đúng luật, tuy nhiên từ chối cho biết lúc nào sẽ truy tố.

Ông Kovrig là cựu nhân viên ngoại giao, hiện làm cố vấn cấp cao phụ trách Đông Bắc Á của Nhóm nghiên cứu khủng hoảng quốc tế (ICG). Còn ông Spavor điều hành một công ty du lịch chuyên đưa khách sang CHDCND Triều Tiên, nổi tiếng với việc tạo điều kiện cho cựu vận động viên bóng rổ Dennis Rodman gặp nhà lãnh đạo Kim Jong-un.

Cường quốc châu Á bắt giam ba công dân Canada nhưng mới đây vừa trả tự do cho một người là cô Sarah McIver, vốn bị cáo buộc lao động bất hợp pháp. Trường hợp của hai ông Kovrig và Spavor nghiêm trọng hơn vì Bắc Kinh tình nghi họ dính líu đến hoạt động gây nguy hại cho an ninh quốc gia.

Ngoài các trường hợp trên, Trung Quốc còn đang xét xử một công dân Canada tên Robert Lloyd Schellenberg với tội buôn bán ma túy.

Tất cả những vụ việc này đều diễn ra sau khi quan hệ song phương xấu đi kể từ lúc giới chức năng Ottawa bắt Giám đốc Tài chính (CFO) Huawei Mạnh Vãn Châu theo yêu cầu từ phía chính quyền Washington.

Ngày 3.1, Bộ Ngoại giao Mỹ cảnh báo công dân thận trọng khi sang Trung Quốc do cường quốc châu Á “thực thi pháp luật sở tại tùy tiện cũng như hạn chế đặc biệt đối với người hai quốc tịch Mỹ - Trung”.

Đặc biệt chính quyền Bắc Kinh còn có thể dùng đến biện pháp cấm xuất cảnh không cho công dân Mỹ rời khỏi nhằm mục đích ép buộc tham gia vào một số cuộc điều tra, dụ dỗ cá nhân từ nước ngoài quay về hay giúp đỡ giải quyết những tranh chấp dân sự theo hướng có lợi cho bên Trung Quốc.

Cảnh báo được đưa ra sau chuyện của CFO Huawei cùng hàng loạt vụ bắt giữ công dân Trung Quốc liên quan đến chuyện đánh cắp bí mật thương mại.

Cẩm Bình (theo Reuters, SCMP)