Các nhà khoa học Đan Mạch, Thụy Sĩ và Pháp đã tiến hành một công trình nghiên cứu chung, theo đó, họ cùng phân tích di cốt còn sót lại của một con ngựa cái sống cùng với người 4,1 nghìn năm trước trên vùng lãnh thổ ngày nay là tỉnh Chelyabinsk (Liên bang Nga) và 2 con ngựa đực hiến tế ở Siberia 2700 năm về trước. Họ cũng đã nghiên cứu 11 con ngựa bị giết trên lãnh thổ Kazakhstan hiện đại vào khoảng 2,3 nghìn năm trước.

Các chuyên gia đã kết luận rằng những con ngựa thuần hóa đầu tiên có nguồn gốc từ một nhóm lớn những con ngựa đực, chứ không phải từ một nhóm nhỏ vì các mẫu nhiễm sắc thể Y được nghiên cứu của các con ngựa cổ xưa rất đa dạng. Các nhà khoa học cho rằng tình trạng dư thừa các đột biến gien có hại ở những con ngựa hiện đại tích tụ từ khoảng 2,3 nghìn năm trước và không liên quan đến thời kỳ sớm thuần hóa ngựa.

Họ đều nhất trí khẳng định rằng quá trình thuần hóa ngựa bắt đầu khoảng 5500 năm trước tại thảo nguyên của Kazakhstan và gắn liền với văn hóa Botai (nền văn hóa tồn tại từ khoảng 3700-3100 năm trước Công nguyên ở phía Tây Bắc Kazakhstan,được đặt theo tên làng Botai). Công trình nghiên cứu tương ứng được các nhà khoa học công bố trên tạp chí Science.

Vũ Trung Hương